آینده مبهم کانون پرورش فکری بدون کتابخانههایش/ چرا نویسندگان با «ادغام» مخالفند؟
تاریخ انتشار: ۲۳ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۰۱۲۲۸۷
نویسندگان و فعالان عرصه ادبیات کودک و نوجوان ادغام کتابخانههای کانون پرورش فکری با نهاد کتابخانهها را به منزله مرگ تدریجی این نهاد فرهنگی میدانند. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان چند روزی است که در صدر اخبار و دغدغه فعالان فرهنگی قرار دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
جمعی از نویسندگان طی چند روز گذشته با انتشار یادداشتها، تصاویر یا کتابهای کانون، دغدغههای خود در این زمینه را بازگو کردند. چهرههایی مانند فرهاد حسنزاده، داوود امیریان، هوشنگ مرادی کرمانی، مصطفی رحماندوست در میان این منتقدان دیده میشوند. آنها بر این باورند که جدا کردن کتابخانههای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان از این نهاد فرهنگی، پر پرواز را از مرغک کانون جدا کرده و موجب خارج شدن کانون از مسیر خود میشود. به گفته آنها؛ اگرچه کانون در همه این سالها با مشکلات ریز و درشت مواجه بوده و با روزهای درخشان خود در دهههای 60 و 70 فاصله معناداری دارد، اما راه حل مشکلات این نهاد فرهنگی در ادغام با دیگر نهادها نیست؛ بلکه این تصمیم، گره مشکلات کانون را کورتر میکند.
حامد علامتی، مدیر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان از پیگیری این نهاد به منظور منتفی شدن این پیشنهاد خبر داده و اعلام کرده که به نظر آنها طرح پیشنهادی جداسازی کتابخانهها ضعف کارشناسی دارد.
پس از انتشار این انتقادات، وزارت ارشاد، روز گذشته با انتشار اطلاعیهای تصمیم گرفت که نسبت به این واکنشها پاسخ داده و مسئله را روشنتر کند. در اطلاعیه ارشاد تأکید شده است که این طرح در کمیسیونهای تخصصی به بحث و نظر گذاشته خواهد شد. در ادامه ارشاد بر عدم تعطیلی و انحلال کتابخانههای کانون تأکید و اخبار منتشر شده در این زمینه را مربوط به «برخی جریانها» دانست و دروغ خواند. با این حال، اهالی ادب و هنر کودک و نوجوان ضمن آگاهی بر این امر، با ادغام این بخش از کانون با نهاد کتابخانهها نیز مخالفند. به گفته آنها، کتابخانههای کانون طی بیش از نیم قرن اخیر، اولین دروازه ورود هنرمندان و نویسندگان به وادی ادبیات و هنر بودهاند. این کتابخانهها با در نظر گرفتن نیازهای کودکان و نوجوانان و برپایی دورههای آموزشی برای کودکان در مناطق مختلف کشور، از جمله مناطق دوردست و کمبرخوردار، زمینه را برای گسترش عدالت آموزشی فراهم کردهاند؛ در نتیجه جدا کردن و ادغام این بخش با نهادی دیگر، منجر به ناکارآمدی کانون و در نهایت مرگ تدریجی آن خواهد شد.
هر چند مرکز روابط عمومی و اطلاعرسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در رابطه با تلقی ناصحیح ایجاد شده در بعضی بسترهای رسانهای مبنی بر تعطیلی کتابخانههای کانون توضیحاتی ارائه کرده و این شایعات را جوسازی و کذب دانسته است اما به نظر میرسد توجیهات ارائه شده در این اطلاعیه هنوز کارگشا ظاهر نشده و اصل موضوع «انتقال» کتابخانههای کانون به نهاد کتابخانهها همچنان با واکنش منفی نویسندگان و فعالان برجسته حوزه ادبیات کودک و نوجوان همراه است. همانطور که بیان شد مسأله مورد انتقاد این کارشناسان حوزه کودک و نوجوان انتقاد و اظهار نگرانی پیرامون ادغام کتابخانههای کانون در نهاد کتابخانههاست و «تعطیل» شدن یک روایت متفاوت با محل انتقاد آنهاست.
آشیانههای مرغک کانون را از او نگیرید
فرهاد حسنزاده، از نویسندگان سرشناس ایرانی در جهان، در همین زمینه معتقد است اگر پیشنهاددهندگان این طرح به فکر صرفهجویی در هزینههای اداری هستند، به فکر ادغام مؤسسههای نوخاستهای باشند که کرور کرور بودجه میگیرند و خروجیشان معلوم نیست.
این نویسنده با اشاره به پیشینه کانون در پرورش هنرمندان نامی چون کیارستمی، حسین علیزاده، احمدرضا احمدی، ایرج طهماسب، حمید جبلی و شماری دیگر از فعالان و پیشکسوتان عرصه هنر، میگوید: کتابخانههای کانون در تاریخ آموزش و پرورش ایران یک استثنا است، مراکزی که صدها هنرمند بلندپایه و صدها هزار انسان فرهیخته خروجی آن بود. این آشیانههای مرغک کانون را از او نگیرید.
ادغام؛ عقبگرد شدید در حوزه فرهنگ است
حمیدرضا شاهآبادی، نویسنده، نیز با اشاره به موضوع ادغام، نوشته است: کتابخانهها مراکز نبض تپنده کانون هستند و حیات کانون با وجود آنها معنی پیدا میکند. بر این اساس واگذاری کانون به نهادی دیگر، حرفی است نابخردانه که فقط به تعطیلی معتبرترین و پرفایدهترین نهاد فرهنگی کشور میانجامد و حاصلی جز عقبگرد شدید در حوزه فرهنگ و بروز یأس در میان اهالی آن نخواهد داشت.
ابراهیم حسن بیگی، نویسنده نامآشنای حوزه نوجوان، نیز ضمن مخالفت با این طرح، آن را زمینهساز آسیب رساندن به کانون پرورش فکری میداند. او در گفتوگو با تسنیم، ضمن اشاره به این نکته که کانون یک نهاد نوپا و پرشکست نیست، میگوید: 80-90 درصد هنرمندان کشور دوران کودکی و نوجوانی خود را پشت میزهای رنگی کانون گذراندهاند. کانون از دیرباز تا به امروز خروجی خوبی در رابطه با رشد فرهنگ و هنر در کشور داشته است. در واقع میتوان کانون را تنها مرکز فعال مطمئنی دانست که این قدرت را دارد تا اطمینان خانوادهها را با حضور مربیان آموزش دیده و کاربلد جلب کند.
آینده مبهم کانون بدون کتابخانههایش
او معتقد است نهاد کتابخانهها تعریف مشخصی دارد و عمدتاً مربوط به حوزه بزرگسال است و تخصص لازم را همانند کانون در مدیریت کتابخانههای کانون ندارد. حسنبیگی در ادامه با اشاره به تغییرات متعدد و مدیریتهای کوتاهمدت در کانون و تأثیر منفی این روند بر کار این نهاد فرهنگی گفت: با وجود این، کانون درخت تناوری است که ریشه دوانده و میوههای پرباری داشته است؛ به ویژه بعد از انقلاب. بسیاری از هنرمندان و نویسندگان، جوانی و نوجوانی خود را بعد از انقلاب در کانون گذراندهاند.
این نویسنده با بیان اینکه اصلاً نمیتوانم تصور کنم که قرار است چنین تغییر و تحولی برای نهادی رخ دهد که بیش از نیم قرن فعالیت کرده و دوران قوت و ضعف متعددی را پشت سر گذاشته است، ادامه داد: اگر بخش کتابخانهها را از کانون بگیریم، قرار است چه رخ دهد؟ ضعف مدیریت در این سالها سبب شده احساس ناتوانی در مدیریت این تشکیلات شکل بگیرد و به این فکر بیفتند که آن را زیرمجموعه نظر نهاد دیگری کنند. آیا این راه حل بهترین تصمیم است؟ بعید میدانم.
برخی دیگر از نویسندگان نیز این ادغام را منجر به بروز مشکلات جدیدی برای کانون میدانند. شهرام شفیعی از جمله این نویسندگان است که ادغام را زمینهای برای نابودی مراکز کانون میداند و میگوید: هر شنوندهای با این ادغام مخالف است، به دلیل اینکه آن مرکزی که قرار است میزبان کانون باشد و آن را بپذیرد، ساختارهایی برای ادامه کار مراکز کانون به شکل سابق ندارد؛ بنابراین مراکز تبدیل به انبارهای کتاب با فعالیتهای بسیار محدودتر خواهند شد؛ فعالیتهایی که تنوع سابق را نخواهند داشت.
درمانی که تبدیل به مصیبت میشود
وی ادامه داد: کانون و مراکز فرهنگی آن در صورتی میتوانند فعال باشند که از طریق ساختار مدیریتی و گردش کار فنی خود اداره شوند، نه گردش کار میزبان؛ آن هم در صورتی موفق خواهد بود که مدیریت کانون مسائل را همراه با مشاوران آزاد که آزادگی دارند، حل کند که البته متأسفانه در چند سال اخیر روند اینگونه نبوده است.
شفیعی با بیان اینکه ادغام با همه مزیتهایی که در طرح ارشاد برشمرده شده، یک نوع درمان است که خود باعث دردهای پیچیدهتری میشود، افزود: این درمانی است که خود بعداً تبدیل به مصیبت میشود. کانون ساختار خاص خود را دارد و ما داریم موقتاً از نهاد دیگری برای حفظ ظاهر و حیات کاذب کانون کمک میگیریم؛ چرا این تشخیص درد با توجه به فرصتهای باقی مانده در خود کانون و حقیقی نباشد تا کانون بتواند مسیر خود را درست ادامه دهد؟ تعجبم همیشه از این است که وقتی مرکزی به خطر میافتد، یک عده تازه از خواب بیدار میشوند. چرا همه وقتی تمام نهادهای درونی کانون (به معنای وسیع خود از تئاتر و موسیقی گرفته تا بلندخوانی و ...) به خطر افتادند یا تعریف درستی از آنها نداشتیم، بد مدیریت کردیم و از دستشان دادیم، به تحرک نیفتادند. زمانی که میخواهند کرکره یک جایی را پایین بکشند، تازه شوکی به ما وارد میشود.
سنجیدن یک نهاد فرهنگی با متر و معیار اقتصادی
واگذاری بخش کتابخانههای کانون پرورش فکری به نهاد کتابخانهها با دلایل مختلفی از جمله کاهش زیاندهی شرکت دولتی کانون مطرح شده است. این دلیل، موضوعی بود که طی چند روز گذشته مورد انتقاد بسیاری از فعالان فرهنگی قرار گرفت. از منظر آنها، سنجیدن یک نهاد فرهنگی با متر و معیارهای اقتصادی، از اساس نادرست است. هادی حکیمیان، نویسنده، در این رابطه به تسنیم میگوید: مرکز فرهنگی، مرکز اقتصادی و بنگاه اقتصادی نیست که سوددهی داشته باشد. طبیعتاً باید مدیران بودجه از جای دیگری بیاورند و خرج نهاد فرهنگی کنند. اگر با این منطق بخواهیم بسنجیم باید بگوییم که خیلی از بناهای فرهنگی و تاریخی را باید خراب کنیم؛ چون هزینهبرند. کدام کتابخانه و مرکز فرهنگی در کشور سودده است؟ آیا کتابخانه ملک، کتابخانه ملی یا کتابخانه آستان قدس مراکز سوددهی هستند؟ این مراکز همواره مراکز عامالمنفعهای بودهاند که براساس درآمدزایی بنا نشدهاند. اعضا تنها با پرداخت یک حق عضویت از خدمات کتابخانه بهرهمند میشوند.
پیشنهادی برای احیای کانون
انتقادها به طرح پیشنهادی ارشاد سؤالات و دغدغههای دیگری را نیز میان اهالی فرهنگ مطرح کرده است. احیای قانون سهم 20 درصد کتابخانههای کانون از بودجه نهاد کتابخانههای عمومی از جمله این مسائل بود که مورد توجه قرار گرفت. مجید جلیسه، پژوهشگر، در یادداشتی در صفحه شخصی خود در این رابطه نوشت: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان رسماً در دیماه سال 1344 تأسیس میشود و این نهاد مبتنی بر تأسیس کتابخانه فعالیتهای خودش را آغاز میکند. در راستای ضرورت توسعه کتابخانههای کانون در ششم بهمنماه سال 1348 تبصرهای بر ماده اول قانون تأسیس کتابخانههای عمومی الحاق میشود که راهگشای توسعه کتابخانههای کودک و نوجوان در سراسر کشور شود.
به گفته جلیسه؛ مطابق این قانون هیئت امنای کتابخانههای عمومی کشور مجاز است در هر شهری که کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان مبادرت به تأسیس کتابخانه کودک کرده، سالانه تا میزان 20 درصد از درآمد حاصله از سهمیه 1/5 درصد درآمد شهردداری آن شهر را از تاریخ تصویب این قانون به عنوان کمک به کتابخانه کودک در همان محل اختصاص دهند.
جلیسه در ادامه به بازنگری قانون نهاد کتابخانههای عمومی در سال 83 اشاره و تأکید کرد: اداره کل کتابخانهها که بعدها تبدیل به نهاد کتابخانههای عمومی شد و در سال 1383 آییننامه آن مجدداً بازنگری و تدوین شد، در ماده 17 شهرداریها را مکلف کرد که تا پایان وقت اداری روز پانزدهم هر ماه، نیم درصد از کل درآمد ماه قبل خود را به صورت علیالحساب به حسابی که انجمن کتابخانههای عمومی شهر مربوطه معرفی کرده است، واریز کند و این درصد با همه گرفت و گیرش، حالا رویه شده اما خبری از 20 درصد سهم کانون نیست!
ادغام و کورتر شدن گره مشکلات کانون
از سوی دیگر برخی دیگر از فعالان و مربیان کانون از «همسانسازی حقوق» که در طرح ارشاد مطرح شده، استقبال کردند. به اعتقاد آنها، مربیان کانون طی سالهای اخیر از حقوق کمی بهرهمند بودهاند و از سوی دیگر، عدم جذب نیروی جدید کار را برای بخشهای مختلف دشوار کرده است. با این حال آنها معتقدند راه حل رفع دغدغههای مالی کارکنان کانون، چندپاره کردن این نهاد نیست؛ به طوری که کتابخانهها در زیر مجموعه ارشاد قرار گیرد و دیگر بخشها در زیر مجموعه وزارت آموزش و پرورش باقی بماند.
به گفته این فعالان؛ هرچند بسیاری معتقدند کانون در یک دهه گذشته نقش مرکزی و محوری خود در بخشهای مختلف کودک و نوجوان را از دست داده، چند بخش کردن آن میتواند رمق باقی مانده در این نهاد فرهنگی با عمر نیم قرن را بگیرد. تبدیل چند صدایی فرهنگی در حوزه کودک و نوجوان به یک صدایی و تمرکز بر یک مرکز، آسیبی است که ممکن است خود را در کوتاهترین زمان ممکن پس از ادغام نشان دهد.
کانون پرورش فکری باید کتابمحور باشد/ ادغام، درمان پرعوارض استمدیرعامل کانون پرورش فکری: طرح جداسازی کتابخانهها ضعف کارشناسی داردکانون پرورش فکری بنگاه اقتصادی نیست که سودآور باشدانتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: کتاب نهاد کتابخانه های عمومی کانون پرورش فکری کتاب نهاد کتابخانه های عمومی کانون پرورش فکری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان نهاد کتابخانه های عمومی نهاد کتابخانه ها کتابخانه های کانون نهاد فرهنگی کودک و نوجوان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۰۱۲۲۸۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اصفهان مهد نیروهای فرهنگی و فکری است/دانش آموزان و نوجوانان مخاطبان اصلی برنامههای فرهنگی
اعضای شورای اسلامی شهر اصفهان در جلسه علنی این هفته شورا در حاشیه تجلیل از شماری معلمان پیشکسوت و جوان شهر اصفهان، دیدگاههای خود را نسبت به موضوع تعلیم و تربیت بیان کردند.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، در حاشیه تجلیل از شماری معلمان پیشکسوت و جوان شهر اصفهان در صدوسیویکمین جلسه شورای اسلامی شهر اصفهان، اعضای شورا به بیان دیدگاههای خود نسبت به موضوع تعلیم و تربیت پرداختند.
عباس حاجرسولیها، رئیس کمیسیون اقتصادی، سرمایهگذاری و گردشگری شورای اسلامی شهر اصفهان با اشاره به نقش تأثیرگذار معلمان و دانشآموزان در هشت سال دفاع مقدس اظهار کرد: از ۱۶ سال پیش در شورای اسلامی بسیاری معلم بودند و تعدادی از شهرداران شهر نیز در این کسوت فعالیت داشتند.
وی با بیان اینکه بهتر بود همان شورای اول آموزش و پرورش به صورت محلی و در قالب مدیریت واحد شهری اداره میشد گفت: قطعاً اتفاقات بهتری در شهر رقم ما خورد، امیدوارم دولت به فکر بیفتد و بتوانیم آموزش و پرورش با مدیریت واحد شهری اداره شود.
سختگیری در گزینش به نوعی خود زنی استاحمد شریعتی، عضو هیئت رئیسه شورای اسلامی شهر اصفهان با تقدیر از طرح معلمان فداکار و ایثارگر و تجلیل از معلمان شهرستان ورزنه که با جمعآوری کمکهای مالی شنوایی را به دانش آموز خود هدیه کردند اظهار کرد: این درست که برای تربیت فرزندان نیازمند نیروی با تجربه و متعدد و متخصص هستیم اما اکنون در گزینشها سخت گیری میشود، در این راستا اصفهان بیشترین موارد ارجاع را داشته است.
وی افزود: بسیاری از خانوادههای شهدا و طلبه در این گزینشها رد شدند، چرا خود زنی میکنیم، درخواست میکنم این موارد را به عنوان حق آن افراد دنبال کنید.
نیازمند تقویم ثابت در مناسبتها و رویدادها هستیمعلی صالحی، سخنگوی شورای اسلامی شهر اصفهان با تقدیر از تعامل و مشارکت میان آموزش و پرورش و مدیریت شهر در راستای برگزاری برنامههای مختلف اظهار کرد: در کنار تربیت نیرو، شاهد دغدغههای فرهنگی و اجتماعی آموزش و پرورش هستیم، اما معتقدم مسیر باید تثبیت شود و این ریلگذاری فارغ از حضور ما و شما ادامه پیدا کند.
وی با تاکید بر اینکه برای ارتقای شاخصهای کیفی برنامههای تعاملی باید گام برداریم گفت: اصل ورزش بهعنوان یک اولویت تثبیت شود و سرانه ورزشی ارتقا پیدا کند؛ در این راستا ریلگذاری انجام شود، بهعنوان مأموریت دائمی دو مجموعه باقی بماند.
سخنگوی شورای اسلامی شهر اصفهان با اشاره به اینکه استفاده از ظرفیت پارکینگهای مدارس اتفاق قابل توجهی است، ادامه داد: بخشی از مخاطبان اصلی برنامههای حوزه فرهنگی و اجتماعی باید به سمت آموزش و پرورش برود.
صالحی دانشآموزان و نوجوانان را مخاطبان اصلی برنامههای فرهنگی و اجتماعی به عنوان یک اولویت دانست و تصریح کرد: نیازمند تقویم ثابت در مناسبتها و رویدادها هستیم که امیدواریم در این راستا گامهای مشترک بیشتری برداریم و آن را تثبیت کنیم.
اینجا اصفهان است، مهد نیروهای فرهنگی و فکریمجید نادرالاصلی، رئیس کمیسیون ویژه آب و مناطق کمبرخوردار شورای اسلامی شهر اصفهان با اشاره به سخن مقام رهبری که «معلمان با قناعت آینده ساری می کنند» و با تقدیر از معلمانی که به رسالت تبیینی خود توجه دارند اظهار کرد: مقام رهبری در دیدار اخیر با معلمان دل نگرانی و گلایه مندی هایی را نسبت به آموزش و پرورش مطرح کردند.
وی افزود: آموزش و پرورش مشکلات بسیار دارد ما هم آن را میدانیم اما مشکل اصلی در محاق قرار گرفته است.
رئیس کمیسیون ویژه آب و مناطق کم برخوردار شورای اسلامی شهر اصفهان با اشاره به نقش تأثیرگذار معلمان پرورشی در دوران قبل از پیروزی انقلاب اسلامی گفت: مدیریت شهر و شورا در این دوره از آغاز، با انتخاب علی قاسم زاده به عنوان شهردار چراغ سبز خوبی به حوزه آموزش و پرورش نشان داده است، در این راستا میشد اتفاقات خوبتری را رقم بزنیم نه اینکه شهرداری صرفاً نقش پشتیبانی داشته باشد.
وی ادامه داد: اینجا اصفهان است، دایره عظیمی از علم آموزی در آن قرار دارد، شخصیتهایی همچون پرورشها و شهید بهشتیها در آن وجود داشتند که تبحر زیادی در تبیین موضوعات مختلف داشتند.
نادرالاصلی تصریح کرد: در این فرصت موجود از بستر مدارس پلی به سوی مسجد و مراکز فرهنگی و فرهنگسراها زده شود و از سوی دیگر شاهد حضور پررنگ روحانیت و نیروهای فرهنگی و فکری در مدارس باشیم، در اصفهان نیروهای فرهنگی و فکری کم نداریم.
وی اظهار داشت: محیطهایی که در اختیار آموزش و پرورش است در اختیار دانش آموزان قرار گیرد، از این امکانات فوق العاده برای موضوعات فرهنگی و فکری استفاده کنیم تا بتوان رو به جلو حرکت کرد.
برگزاری نمایشگاه «شهر دخت» در اصفهانفرزانه کلاهدوزان رئیس کمیسیون خانواده، بانوان و جوانان شورای اسلامی شهر اصفهان با بیان اینکه برنامههای متفاوتی همچون عصر ورزش طی تفاهم نامه با آموزش و پرورش ویژه اوقات فراغت اجرایی شده است اظهار کرد: مجلس مشورتی کودکان و نوجوانان به عنوان فرصت ارزشمند شکل گرفته است، کمیسیونهای متناظر با شورا دارد که ظرفیت خوبی محسوب میشود.
وی از برگزاری نمایشگاه شهر دخت خبر داد افزود: تولیدات دانش آموزان دختر، هنرستانها که تولیدات بی نظیری است در این نمایشگاه به نمایش گذاشته میشود.
رئیس کمیسیون خانواده، بانوان و جوانان شورای اسلامی شهر اصفهان گفت: همکاریهای خوبی هم در راستای برگزاری اردوها در مناطق شهری انجام شده است.
کد خبر 750743